Ατοπική δερματίτιδα στο παιδί

Η ατοπική δερματίτιδα είναι η πιο κοινή μορφή εκζέματος και είναι χρόνια, δηλαδή διαρκεί αρκετά. Στις μέρες μας αποτελεί την πιο συχνή παιδική δερματοπάθεια: Προσβάλλει κατά μέσο όρο το 15% με 30% των παιδιών ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αυξητικές τάσεις πιθανότατα λόγω της μόλυνσης του περιβάλλοντος. Συνήθως η ατοπική δερματίτιδα αρχίζει στη βρεφική ηλικία ή τη νεαρή παιδική ηλικία. Τα παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με ιστορικό σε ατοπική δερματίτιδα, άσθμα ή αλλεργίες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν ατοπική δερματίτιδα. Εφόσον λογίζεται ως μια αυτο-άνοση φλεγμονοειδής ασθένεια, η ατοπική δερματίτιδα προκαλείται από έναν συνδυασμό γονιδίων και εξωτερικών παραγόντων. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι οι κοκκινίλες, το ξηρό δέρμα και η φαγούρα και το ανοσοποιητικό προκαλεί αυτές τις αντιδράσεις από κάτι που υπάρχει στο περιβάλλον που ζει το παιδί. 

Συμπτώματα

• Τα γενικά συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας περιλαμβάνουν τα εξής: 
• Φαγούρα
• Κοκκινίλες και εξανθήματα
• Ξηρό δέρμα
• Ανοιχτές και με «κρούστα» πληγές

Που εμφανίζεται

Στα βρέφη και τα νήπια η ατοπική δερματίτιδα συνήθως αρχίζει στο πρόσωπο ή τους αγκώνες και τα γόνατα όπου είναι εύκολα σημεία να ξυθούν ή να τριβούν καθώς μπουσουλάνε. Μπορεί να εξαπλωθεί και σε άλλες περιοχές του σώματος, ωστόσο όχι και στην περιοχή της πάνας όπου συνήθως ενυδατώνεται και προστατεύεται το δέρμα. Στα άλλα παιδιά η ατοπική δερματίτιδα συνήθως εμφανίζεται σε αγκώνες, χέρια και γόνατα. Εξανθήματα ή κοκκινίλες πίσω από το αυτί, τα πόδια ή το κρανίο μπορεί να είναι ένα σημάδι ατοπικής δερματίτιδας. Στα βρέφη και τα παιδιά το δέρμα μπορεί να γίνει το ίδιο κόκκινο, ξηρό και να εμφανίσει φολίδες. Αν το δέρμα μολυνθεί, ίσως εμφανίσει κίτρινα κρουστοειδή κομμάτια ή μικρές φουσκάλες. Επίσης το δέρμα του παιδιού μπορεί να γίνει πιο λεπτό από το πολύ ξύσιμο και τρίψιμο. Η όψη του δέρματος με ατοπική δερματίτιδα μπορεί να διαφέρει από παιδί σε παιδί (και άνθρωπο σε άνθρωπο). 

Συννοσηρότητες

Η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να συνυπάρξει με άλλες γνωστές ιατρικές καταστάσεις. Αυτές, όταν συνυπάρχουν με την ατοπική δερματίτιδα αποκαλούνται: συννοσηρότητες. Η ατοπική δερματίτιδα είναι μέρος ενός γκρουπ αλλεργικών αντιδράσεων. Στην πραγματικότητα «atopic» σημαίνει αλλεργία. Οι άλλες καταστάσεις μπορεί να είναι άσθμα, πυρετός αλλεργιών και τροφικές αλλεργίες. Αν ένα παιδί έχει μία απ' αυτές τις καταστάσεις, η πιθανότητα να αναπτύξει μια άλλη ατοπική κατάσταση είναι αυξημένη. Περίπου το 50% των παιδιών με μέτρια ή σημαντική ατοπική δερματίτιδα αναπτύσσουν αλλεργικό άσθμα. Τα συμπτώματά του περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

• Βήχα
• Συριγμό
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Σφίξιμο στο στήθος

Η σχέση με τροφικές αλλεργίες

Αν καταλαβαίνετε ότι το παιδί σας εμφανίζει ανάλογα συμπτώματα αλλεργικού άσθματος, επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας. Περίπου το 75% των παιδιών με μέτρια ή σημαντικά συμπτώματα ατοπικής δερματίτιδας αναπτύσσουν αλλεργική ρινίτιδα ή πυρετό αλλεργίας. Τα συμπτώματα πυρετού αλλεργίας περιλαμβάνουν φαγούρα, δακρυσμένα μάτια, μύτη που «τρέχει», γρατζούνισμα στο λαιμό, αυτιά με πίεση και αίσθημα κόπωσης. Περίπου το 1/3 των παιδιών με ατοπική δερματίτιδα έχουν και τροφικές αλλεργίες. Μια τροφική αλλεργία ορίζεται η αντίδραση που προκαλείται εντός περίπου 30 λεπτών μετά την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και προκαλεί διάφορα συμπτώματα που φτάνουν ως τον εμετό ή τη διάρροια. Μερικές συχνές παιδικές αλλεργίες από τρόφιμα περιλαμβάνουν τα πίνατ, αυγά, γάλα, σόγια. 

Κληρονομικότητα

Η εμφάνιση ατοπικής δερματίτιδας στα παιδιά μπορεί να επηρεαστεί από τα γόνιδια αν και παραμένει άγνωστος ο ακριβής τρόπος που περνάει από τους γονείς στα παιδιά. Αν ένας γονιός έχει ατοπική δερματίτιδα ή άλλες ατοπικές ασθένειες όπως άσθμα, πυρετό αλλεργίας, οι πιθανότητες το παιδί να εμφανίσει κάτι απ' όλα είναι στο 50%. Αν είναι ατοπικοί και οι δύο γονείς τότε οι πιθανότητες είναι σημαντικά περισσότερες. Ωστόσο, δεν υπάρχει απόλυτος κανόνας καθώς το 30% των ασθενών δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό. 

Θεραπείες

Η ατοπική δερματίτιδα είναι μια νόσος που στην πραγματικότητα δεν γιατρεύεται, ωστόσο μπορεί να φροντιστεί κατάλληλα. Η θεραπεία αποφασίζεται από τον δερματολόγο εφόσον συνυπολογίσει την ηλικία του ασθενή και την περιοχή εμφάνισης. Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας παίζει ο σωστός καθαρισμός και η ενυδάτωση του δέρματος που χάνει υγρασία. Είναι σημαντικό να χρησιμοποιούνται ήπια και φυσικά σαπούνια δίχως αρώματα. Επίσης χρησιμεύουν ενυδατικές κρέμες και έλαια μπάνιου. Οι ενυδατικοί παράγοντες μειώνουν από μόνοι τους τη φλεγμονή και τα συμπτώματα. Παράγοντες όπως η βαζελίνη μπορούν να δημιουργήσουν ένα στρώμα που θα εμποδίσει την υγρασία να φύγει από το δέρμα. Κάτι ανάλογο κάνει και η ουρία. Για την ατοπική δερματίτιδα υπάρχουν και φάρμακα, συνταγογραφούμενα ή μη που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και αυξάνουν τις περιόδους δίχως συμπτώματα. Εκτός των στεροειδών και των τοπικών αναστολέων καλσινευρίνης, είναι πιθανό να χορηγηθούν αντιφλεγμονώδεις παράγοντες, αντισταμινικά και αντιβιοτικά. Τα τοπικά κορτικοστεροειδή αποτελούν θεραπεία πρώτης γραμμής στην αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας. Άλλες θεραπείες και στρατηγικές αντιμετώπισης θεωρούνται η αντιμικροβιακή θεραπεία, η φωτοθεραπεία, οι λιθανθρακόπισσες, η ανοσοποθεραπεία και η συμπληρωματική αντικνησμώδης θεραπεία.  

Πρόληψη

• Να γίνεται σχολαστική καθαριότητα του δέρματος με ήπια και δίχως άρωμα σαπούνια και καθαριστικά. 
• Να ενυδατώνεται αρκετά το δέρμα. 
• Να αποφεύγονται ρύποι / σκόνες / «σκληρά» καθαριστικά.
• Να αποφεύγεται το μπάνιο με καυτό νερό αλλά να προτιμάται χλιαρό. 
• Να αποφεύγονται σκληρά υφάσματα ρούχων που ερεθίζουν. 
• Να ενυδατώνεται το δέρμα με τα κατάλληλα ενυδατικά προϊόντα εντός των πρώτων 10 λεπτών μετά το ντους. 
• Να αποφεύγεται το έντονο σκούπισμα του δέρματος μετά από μπάνιο. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot