Βουλβοδυνία ή αιδιοδυνία: Γιατί πονάς «χαμηλά» και πως θα ανακουφιστείς

Βουλβοδυνία ή αλλιώς αιδιοδυνία. Έχετε ακούσει ξανά τους συγκεκριμένους όρους; Αν όχι, δεν αποκλείεται παρότι δεν τους έχετε ακουστά να τους έχετε αισθανθεί. Πρόκειται για έναν χρόνιο πόνο στην περιοχή του αιδοίου (είτε γύρω είτε και εντός) που διαρκεί από τρεις μήνες και πάνω. Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο έντονος που να επηρεάζει την καθημερινότητα και κατ' επέκταση της ζωή σας. Δυσκολεύει ένα άτομο στο να μπορέσει να ανταποκριθεί στις καθημερινές του ασχολίες, επαγγελματικές, κοινωνικές και οικογενειακές. Το κακό σχετικά με την συγκεκριμένη κατάσταση είναι ότι δεν έχει προσδιοριστεί μια ακριβής αιτία. Η θεραπεία μπορεί να είναι φάρμακα, φυσική θεραπεία ή και χειρουργική επέμβαση.

Ο πόνος στην περιοχή του αιδοίου θεωρείται πολύ συνηθισμένος αφού μπορεί να προκληθεί από μια σειρά αιτιών, π.χ. μολύνσεις ή δερματικές διαταραχές. Η βουλβοδυνία ή αιδιοδυνία ωστόσο είναι μια διαφορετική κατάσταση. Πρόκειται, όπως προαναφέρθηκε, για πόνο στην περιοχή του αιδοίου που διαρκεί τουλάχιστον τρεις μήνες και δεν έχει ξεκάθαρη αιτία. Ο πόνος μπορεί να είναι τόσο εξουθενωτικός που επηρεάζει το άτομο σε βαθμό που να αδυνατεί να ανταποκριθεί στο καθημερινό πρόγραμμα.

Τι τύποι βουλβοδυνίας / αιδιοδυνίας υπάρχουν;

Δύο είναι οι τύποι βουλβοδυνίας / αιδιοδυνίας και έχει γίνει ο προσδιορισμός και διαχωρισμός τους με βάση το από που προέρχεται ο πόνος. 

Τοπική βουλβοδυνία / αιδιοδυνία: Τον περισσότερο χρόνο ο πόνος εντοπίζεται σε ένα σημείο όπως τον πρόδρομο του κόλπου ή την κλειτορίδα. Ο πρόδρομος του κόλπου είναι η περιοχή δέρματος που εντοπίζεται μεταξύ των χειλιών του αιδοίου και το άνοιγμα της ουρήθρας και του αιδοίου. Η κλειτορίδα είναι το μικρό όργανο που μοιάζει με χάντρα στην κορυφή του αιδοίου θήλεος. Η τοπική βουλβοδυνία αποκαλείται συχνά και σύνδρομο τοπικού πόνου αιδοίου θήλεως. 

Γενική βουλβοδυνία / αιδιοδυνία: Μερικές φορές ο πόνος δεν εστιάζει σε ένα σημείο. Αντιθέτως είναι πιθανό το άτομο να αισθανθεί πόνο σε διαφορετικά σημεία των γεννητικών του οργάνων, π.χ. το αιδοίο ή τον κόλπο. 

Επίσης η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία μπορεί και να προκληθεί, δηλαδή υπάρξει πόνος με την επαφή στο σημείο ή κάποια δραστηριότητα. 

Πως επηρεάζει η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία τη ζωή ενός ατόμου;

Η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία μπορεί να είναι τόσο αγχωτική κατάσταση που αλλάζει τη ζωή του ατόμου. Έρευνες την έχουν συνδέσει με την κατάθλιψη και την ανησυχία. Με την πάθηση αυτή μπορεί να συμβαίνουν τα εξής:

• πόνος στο κάθισμα για αρκετή ώρα που σημαίνει δυσκολία εργασίας
• δυσκολία στη διείσδυση κατά τη σεξουαλική επαφή που σημαίνει προβλήματα στη σχέση με το άλλο μισό
• δυσκολία στον ύπνο, τόσο στο να αποκοιμηθεί όσο και στο να παραμείνει κοιμισμένο το άτομο
• περιορισμός στη γκαρνταρόμπα

Ποιά άτομα μπορούν να πάθουν βουλβοδυνία / αιδιοδυνία;

Τα άτομα που διαγιγνώσκονται με βουλβοδυνία / αιδιοδυνία έχουν ηλικία από 20 έως και 60 ετών. Όμως είναι μια ασθένεια / πάθηση που μπορεί να κάνει την εμφάνισή της σε οποιαδήποτε ηλικία, δεν υπάρχει κάποιος απόλυτος περιορισμός σε αυτό. 

Πόσο συχνή είναι η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία;

Η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία αποτελεί την πιο συχνή αιτία επώδυνης διείσδυσης κατά την ερωτική πράξη (δυσπαρευνία) και τον χρόνιο πόνο στην περιοχή της λεκάνης ανάμεσα σε ανθρώπους που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία. 

Ακόμα κι έτσι βέβαια είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πόσο συνηθισμένη κατάσταση είναι. Κι αυτό γιατί αρκετοί άνθρωποι που υποφέρουν από την βουλβοδυνία απλά την υπομένουν και δεν αναζητούν θεραπεία ούτε επισκέπτονται γιατρό για να την αναφέρουν. Εκτός των άλλων είναι δύσκολο να γίνει η διάγνωση της ασθένειας εφόσον δεν έχει προσδιοριστεί η αιτία που την προκαλεί. Αρκετοί ανθρωποι που υποφέρουν μάλιστα από την ασθένεια δεν λαμβάνουν την σωστή διάγνωση. 

Ποιά είναι τα συμπτώματα της βουλβοδυνίας / αιδιοδυνίας;

Ο πόνος που σχετίζεται με τη βουλβοδυνία / αιδιοδυνία είναι πιθανό να διαφέρει από άτομο σε άτομο. Όταν αρχίζει ο πόνος, το πότε θα σταματήσει ή θα έχει την μεγαλύτερη ένταση ποικίλλει από άτομο σε άτομο. Σε κάποια άτομα υπάρχει μέτριας έντασης πόνος, σε άλλα πολύ έντονος. Επίσης είναι σύνηθες να μετατοπίζεται ο πόνος από το ένα σημείο στο άλλο. Τι είδους πόνος υπάρχει;

• αίσθηση καψίματος
• αίσθηση κεντρίσματος / τσιμπήματος
• αίσθηση μαχαιρώματος
• αίσθηση φαγούρας
• αίσθηση σκληράδας
• αίσθηση παλλόμενου πόνου

Πότε θα παρατηρήσει κάποιο άτομο τον πόνο;

Ο πόνος είναι πιθανό να:

1) Αρχίζει και σταματάει απρόβλεπτα για αρκετούς μήνες

2) Να διαρκεί δίχως σταματημό για μήνες

3) Αρχίζει ξαφνικά χωρίς προφανή λόγο

4) Αρχίζει όταν υπάρχει επαφή στο σημείο ή με δραστηριότητες όπως το σεξ, η γυμναστική, το τρέξιμο, το περπάτημα ή ακόμα και η χρήση ταμπόν.

Τι προκαλεί βουλβοδυνία / αιδιοδυνία;

Όπως προαναφέρθηκε, οι ερευνητές δεν έχουν καταλήξει στο ακριβές αίτιο που προκαλεί την συγκεκριμένη πάθηση. Όμως, μετά από μακροχρόνιες έρευνες κατέληξαν στις πιθανές της αιτίες που είναι οι εξής:

• φλεγμονές
• ορμονικοί παράγοντες
• βλάβες στα νεύρα (νευροπάθειες)
• μακροπρόθεσμες αντιδράσεις σε προηγούμενες μολύνσεις του κόλπου
• ερεθισμοί από «σκληρά» προϊόντα που έρχονται σε επαφή με το δέρμα

Τι καταστάσεις συμβαίνουν συχνά με τη βουλβοδυνία;

Συχνά άνθρωποι με βουλβοδυνία διαγιγνώσκονται επίσης με άλλα πολύ συνηθισμένα σύνδρομα που προκαλούν πόνο και μεταξύ αυτών είναι τα εξής:

• ινομυαλγία
• επίπονο σύνδρομο ουροδόχου κύστεως
• σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Κροταφογναθική διαταραχή

Προκαλείται στρες και ανησυχία από την βουλβοδυναμία;

Σύμφωνα με τα δεδομένα άνθρωποι με βουλβοδυναμία είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν άνθρωποι με υψηλότερα επίπεδα στρες, ιστορικό κακοποίησης και συγκεκριμένες συμπεριφορικές καταστάσεις όπως:

• άγχος / ανησυχία
• κατάθλιψη
• διαταραχή μετατραυματικού στρες

Παρόλα αυτά είναι δύσκολο να γνωρίζει κάποιος πως αυτές οι καταστάσεις σχετίζονται με τη βουλβοδυναμία. Απλά το να έχει κάποιος άνθρωπος ιστορικό συμπεριφορικών καταστάσεων υγείας είναι πιθανό να αυξήσει τις πιθανότητες για βουλβοδυναμία. Είναι επίσης πιθανό να αναπτυχθεί άγχος και κατάθλιψη σ' ένα άτομο εξαιτίας της βουλβοδυναμίας και των επιπτώσεων που έχει στη ζωή του. 

Πως γίνεται η διάγνωση βουλβοδυνίας / αιδιοδυνίας;

Ο γιατρός θα διαγνώσει τη βουλβοδυνία αποκλείοντας άλλες καταστάσεις υγείας που μπορεί να προκαλούν πόνο. Θα ρωτήσει για ιατρικό και σεξουαλικό ιστορικό. Θα ρωτήσει επίσης για τα συμπτώματα που βιώνει ο ασθενής αλλά και να περιγράψει το είδος, τη συχνότητα και την ένταση του πόνου. Τα τεστ και οι διαδικασίες με τις οποίες γίνεται διάγνωση βουλβοδυνίας είναι πιθανό να περιλαμβάνουν τα εξής:

Φυσική εξέταση. Ο γιατρός θα επιθεωρήσει την περιοχή των γεννητικών οργάνων. Θα κάνει πυελική εξέταση με ένα κάτοπτρο τον κόλπο και τον τράχηλο. Ο τράχηλος είναι το άνοιγμα μεταξύ του κόλπου και της μήτρας. Ο γιατρός θα αξιολογήσει τους μύες της περιοχής των γεννητικών οργάνων για να προσδιορίσει τα σημεία που έχουν πόνο. 

Τεστ με μπατονέτα: Ο γιατρός θα τρίψει απαλά σημεία των γεννητικών οργάνων και ειδικά το αιδοίο, και θα ρωτήσει που υπάρχει αίσθηση πόνου. 

Τεστ για μολύνσεις: Αυτά τα τεστ θα βοηθήσουν ώστε να αποκλειστεί ότι προκαλεί τον πόνο κάτι άλλο όπως σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, βακτηριακή κολπίτιδα ή κολπική μυκητίαση. 

Σε σπάνιες περιστάσεις, ο γιατρός ίσως ζητήσει να γίνει κωλονοσκόπηση ή βιοψία στο αιδοίο ώστε να αποκλείσει ο πόνος να προέρχεται από μια άλλη κατάσταση. 

Πως γιατρεύεται η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία;

Η θεραπεία της βουλβοδυνίας απαιτεί αρκετό χρόνο. Για να βρεθεί η κατάλληλη θεραπεία ή ο συνδυασμός θεραπειών που φέρνει ανακούφιση από τον πόνο σημαίνει ότι θα γίνουν δοκιμές και πιθανότατα, κάποια στιγμή, λάθη. Η θεραπεία που θα έχει αποτέλεσμα σε ένα άτομο πιθανότατα δεν θα είναι εκείνη που θα επιλεγεί στην αρχή ή δεν θα έχει άμεσα θετικό αποτέλεσμα. Οι θεραπείες για τη βουλβοδυνία περιλαμβάνουν:

Τοπικά φάρμακα: Μπορεί να απλωθούν / χρησιμοποιηθούν τοπικές κρέμες ή αλοιφές που προκαλούν μούδιασμα / αναισθησία στο αιδοίο ή σταθεροποιούν τα νεύρα. Ο γιατρός ίσως συνταγογραφήσει τοπικές κρέμες που περιέχουν οιστρογόνα ή μια μίξη οιστρογόνων και προγεστερόνη. 

Από του στόματος φάρμακα: Αντικαταθλιπτικά και αντισπασμωδικά που λαμβάνονται από το στόμα είναι πιθανό να συστηθούν από τον γιατρό προκειμένου να μειωθεί ο πόνος. 

Μπλοκάρισμα νεύρων: Ο γιατρός ίσως συστήσει μια ένεση που εμποδίζει / μπλοκάρει τα σήματα πόνου να ταξιδέψουν από τα νεύρα στον εγκέφαλο. 

Φυσικοθεραπεία: Η φυσικοθεραπεία μπορεί να χαλαρώσει την πίεση στους μύες γύρω από την περιοχή που πονάει. Θα χαλαρώσει τους συνδέσμους, τους μύες αλλά και τον συνδετικό ιστό. Πιθανότατα θα μειώσει και τη συχνότητα των σπασμών των μυών που είναι κοινοί με την βουλβοδυνία. Η συγκεκριμένη θεραπεία θα περιλαμβάνει τέντωμα (στρέτσινγκ) και ενδυνάμωση της περιοχής με ασκήσεις στο πάτωμα. 

Εγχείρηση: Αν δεν υπάρχει βελτίωση με τις υπόλοιπες θεραπείες τότε είναι πιθανό ο γιατρός να συστήσει χειρουργική επέμβαση που ονομάζεται Vestibulectomy. Δηλαδή να αφαιρεθεί ένα μέρος του κόλπου, ειδικά εκείνο το σημείο του ιστού στον οποίο υπάρχει πόνος. 

Συμβουλευτική: Είτε ατομική είτε κατά ζευγάρια, η συζήτηση για το θέμα με άλλα πρόσωπα ή ζευγάρια που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει αφού ο καθένας θα αναφέρει τις εμπειρίες του και, πιθανότατα, τον ή τους τρόπους που αισθάνθηκε ανακούφιση. Πέρα από το ψυχολογικό σκέλος είναι και το πρακτικό και ουσιαστικό. 

Πως γίνεται διαχείριση της βουλβοδυνίας / αιδιοδυνίας;

Αρκετά καλές πρακτικές που διατηρούν το αιδοίο θήλεος και τον κόλπο υγιή θα βοηθήσουν πιθανότατα και με τον πόνο. Για να γίνει σωστή διαχείριση του πόνου πρέπει:

• κάντε μπάνιο με άλατα ή με πλιγούρι βρώμης
• χρησιμοποιήστε ήπιο και χωρίς άρωμα σαπούνι ή σκέτο νερό για τον καθαρισμό του αιδοίου
• χρησιμοποιήστε ήπιο και χωρίς άρωμα απορρυπαντικό ειδικά στα εσώρουχα που έρχονται σε επαφή με τα γεννητικά όργανα
• φορέστε βαμβακερά εσώρουχα τη μέρα και καθόλου εσώρουχα τη νύχτα
• απλώστε δροσερές κομπρέσες ή πακέτα με τζελ στο αιδοίο αλλά όχι για περισσότερο από 15 λεπτά
• χρησιμοποιήστε (αν χρειάζεται) λιπαντικό δίχως άρωμα ή γεύση στο σεξ δίχως δροσιστικές ή θερμαντικές δράσεις
• χρησιμοποιήστε ένα μαξιλάρι αφρού ή κάτι άλλο που απορροφά την πίεση στο αιδοίο εφόσον πρέπει να καθίσετε για αρκετή ώρα
• κοιμηθείτε επαρκώς, τουλάχιστον 7-9 ώρες, κάθε νύχτα
• ενσωματώστε τεχνικές χαλάρωσης και μείωσης του στρες στην καθημερινότητά σας

ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ...

να φοράτε στενά εσώρουχα ή παντελόνια

να χρησιμοποιείτε χαρτιά υγείας με άρωμα και ταμπόν

να φοράτε υγρό μαγιό ή ιδρωμένα ρούχα για μεγάλο χρονικό διάστημα

να κάνετε ντους και να χρησιμοποιείτε πιθανά προϊόντα που προκαλούν ερεθισμό όπως deodorants ή αφρόλουτρα που κάνουν πολύ αφρό / φουσκάλες

να κάνετε ποδηλασία ή ιππασία ή άλλες παρόμοιες δραστηριότητες που προκαλούν πίεση στο αιδοίο

Αποτρέπεται ή γιατρεύεται οριστικά η βουλβοδυνία / αιδιοδυνία;

Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να αποτραπεί η εμφάνιση της ασθένειας. Από την άλλη, δεν υπάρχει αρκετή επιστημονική επιβεβαίωση ώστε να προβλεφθεί αν η βουλβοδυνία θα φύγει / γιατρευτεί από μόνη της. Αντί να επιλέξετε μια προσέγγιση «περιμένουμε και βλέπουμε», κλείστε το συντομότερο ραντεβού με τον γιατρό σας ώστε να συναποφασίσετε την κατάλληλη θεραπεία που θα φέρει ανακούφιση. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot