Γαστρεντερίτιδα: Τα συμπτώματα, η αντιμετώπιση, πρόληψη και τι κάνουμε με τα παιδιά

Η γαστρεντερίτιδα είναι μια αρκετά συνηθισμένη ιατρική κατάσταση που προκαλεί διάρροια και εμετό. Συνήθως προκαλείται από βακτηριακό ή ιογενές κοιλιακό μικρόβιο. Μπορεί να προσβάλλει ανθρώπους κάθε ηλικίας αλλά είναι πολύ πιο συνηθισμένη σε μικρά παιδιά. Οι περισσότερες περιπτώσεις στα παιδιά προκαλούνται από ιό που αποκαλείται rotavirus. Οι περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας στους ενήλικες συνήθως προκαλούνται από norovirus (σ.σ.: το χειμωνιάτικο μικρόβιο που προκαλεί εμετούς) ή βακτηριακή τροφική δηλητηρίαση. Η γαστρεντερίτιδα είναι μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση και συνήθως αυτο-γιατρεύεται σε διάστημα περίπου μίας εβδομάδας. Βεβαίως κάθε άνθρωπος μπορεί να φροντίσει τον εαυτό του ώστε να βελτιώσει αυτή την εβδομάδα και να μην υποφέρει το ίδιο. Συστήνεται έντονα να αποφύγετε τις κοινωνικές συναναστροφές όσο έχετε γαστρεντερίτιδα καθώς εξαπλώνεται / μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα και γρήγορα. 

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ

Τα κυριότερα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας είναι: 

• Ξαφνική και πολύ υγρή διάρροια
• Έντονο αίσθημα εξασθένησης
• Εμετός που εξέρχεται με πολύ μεγάλη ορμή από το στόμα
• Συνήθως ήπιος πυρετός

Μερικοί άνθρωποι παρουσιάζουν και άλλα συμπτώματα όπως απώλεια όρεξης για φαγητό, «ανακατεμένο» στομάχι, πόνους στα άκρα και πονοκεφάλους. Συνήθως τα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από μια μέρα που θα προσβληθεί ένας άνθρωπος. Τυπικά τα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας διαρκούν το πολύ μία εβδομάδα αλλά μερικές φορές μπορεί να κρατήσουν και περισσότερο απ' αυτό. 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΑΝ ΕΧΕΤΕ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ;

Αν ξαφνικά έχετε διάρροια ή τάση προς εμετό το καλύτερο που πρέπει να κάνετε είναι να μείνετε στο σπίτι έως ότου αισθανθείτε καλύτερα. Δεν υπάρχει πάντα μια συγκεκριμένη θεραπεία γι' αυτό συστήνεται να μείνετε στο σπίτι και να επιτρέψετε στην ασθένεια να κάνει τον κύκλο της. Επίσης δεν είναι πάντα απαραίτητο να πάτε σε γιατρό, εκτός αν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα ή δεν βελτιώνονται καθόλου όσο περνούν οι μέρες. Τότε θα πρέπει να υποψιαστείτε ότι μπορεί να «κρύβεται» κάτι άλλο και να σπεύσετε στον γιατρό για εξετάσεις. 

ΠΩΣ ΘΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΙΟ ΗΠΙΑ:

• Να πίνετε αρκετά υγρά ώστε να αποφευχθεί η περίπτωση αφυδάτωσης. Χρειάζεται να πίνετε περισσότερο νερό απ' όσο συνήθως αφού η διάρροια και ο εμετός αφαιρεί υγρά από τον οργανισμό που τα έχει ανάγκη. Το νερό είναι το καλύτερο υγρό που μπορείτε να πιείτε ωστόσο βοηθούν και οι φυσικοί χυμοί καθώς και οι σούπες. 
• Πάρτε παρακεταμόλη για κάθε πυρετό που μπορεί να έχετε ή πόνους. 
• Ξεκουραστείτε όσο περισσότερο γίνεται, αποφύγετε οποιαδήποτε σωματική κόπωση. 
• Αν πεινάτε, δοκιμάστε να φάτε μικρές μερίδες απλού φαγητού όπως σούπες, ρύζι, μακαρόνια και ψωμί. 
• Προμηθευτείτε αντιεμετικά και αντιδιαρροϊκά φάρμακα αφού μιλήσετε αναλυτικά με τον φαρμακοποιό και τον γιατρό σας για τα κατάλληλα. 
• Όσο ασθενείτε από γαστρεντερίτιδα, πλένετε διαρκώς τα χέρια σας και μην πάτε στη δουλειά, το σχολείο ή βόλτα αφού μεταδίδεται πολύ εύκολα. 

ΠΟΤΕ ΝΑ ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΓΙΑΤΡΟ

Υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν χρειάζεται να επισκεφθείτε τον προσωπικό σας γιατρό αν έχετε γαστρεντερίτιδα αφού είναι μια κατάσταση που βελτιώνεται μόνη της όσο περνούν οι μέρες. Εκτός όλων των άλλων, είναι επίφοβο να πάτε σε γιατρό ή νοσοκομείο για τη γαστρεντερίτιδα αφού μπορεί να κολλήσετε κι άλλους καθώς μιλάμε για κάτι μεταδοτικό. Πάντως είναι επιβεβλημένη η επίσκεψη σε γιατρό ή νοσοκομείο (όπου ενδεχομένως θα σας ζητηθεί και δείγμα κοπράνων για ανάλυση σε εργαστήριο και θα χορηγηθούν αντιβιοτικά) σε γαστρεντερίτιδα όταν:

• Εμφανίζετε πολύ μεγάλη αφυδάτωση, αισθάνεστε επίμονη ζαλάδα και όταν πάτε για ούρηση βγάζετε λίγα ή καθόλου ούρα. 
• Έχετε διάρροια με αίμα. 
• Κάνετε εμετό διαρκώς και έχετε αδυναμία να συγκρατήσετε υγρά στον οργανισμό.
• Έχετε πυρετό άνω των 38 βαθμών.
• Τα συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας δεν βελτιώνονται όσο περνούν οι μέρες. 
• Τις τελευταίες εβδομάδες επιστρέψατε από κάποιο μέρος του κόσμου όπου δεν υπήρχε γενικά καλή υγιεινή. 
• Έχετε σοβαρό υποκείμενο νόσημα όπως π.χ. πρόβλημα στα νεφρά, το έντερο ή αδύναμο ανοσοποιητικό γενικότερα. 

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΣΕ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ

Μπορείτε να φροντίσετε μόνοι σας στο σπίτι το παιδί σας που υποφέρει από γαστρεντερίτιδα και έχει διάρροια και εμετό. Δεν υπάρχει συνήθως κάποια συγκεκριμένη θεραπεία και το παιδί σας, όπως και ένας ενήλικας, θα αρχίσει να αισθάνεται καλύτερα μέρα με τη μέρα. Υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν χρειάζεται μάλιστα να επισκεφθείτε γιατρό ή νοσοκομείο εκτός αν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται μετά από μερικές μέρες και υπάρχει ανησυχία για κάτι πιο σοβαρό. Για να βοηθήσετε πάντως το παιδί σας να υποφέρει λιγότερο κατευνάζοντας τα συμπτώματα μπορεί να κάνετε τα εξής:

• Ενθαρρύνετέ το να πίνει πολλά υγρά (νερό, χυμούς) αφού χάνει αρκετά λόγω εμετού και διάρροιας με συνέπεια να κινδυνεύει με αφυδάτωση. Τα μωρά που θηλάζουν πρέπει να συνεχίσουν να το κάνουν. 
• Σιγουρευτείτε ότι ξεκουράζεται επαρκώς. 
• Αφήστε το να φάει, αν πεινάει, απλά φαγητά (π.χ. σούπα, ρύζι, μακαρόνια) και σε μικρές μερίδες. 
• Δώστε τους παρακεταμόλη αν έχουν πυρετό ή πόνους. Για τα πιο μικρά παιδιά υπάρχει και η υγρή παρακεταμόλη. 
• Σιγουρευτείτε ότι πλένει τακτικά τα χέρια του (όπως και εσείς) και απομονώστε το στο σπίτι μακριά από φίλους ή το σχολείο για να μην κολλήσει τα άλλα παιδιά.

ΠΑΡΤΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΙΔΙ

Όπως και με τους ενήλικες, έτσι και με τα παιδιά, δεν χρειάζεται άμεσα η επίσκεψη σε γιατρό ή νοσοκομείο αν έχουν γαστρεντερίτιδα αφού είναι μια κατάσταση που βελτιώνεται όσο περνούν οι μέρες. Πάντως κάθε γονέας πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση και να επικοινωνήσει με γιατρό για ιατρική συμβουλή αν συμβαίνουν τα εξής σχετικά με την κατάσταση του παιδιού με γαστρεντερίτιδα:

• Αν έχει συμπτώματα αφυδάτωσης, έχει ελάχιστα ή καθόλου ούρα, είναι χλωμό και ανόρεκτο ή έχει κρύα χέρια και πόδια. 
• Αν έχει αίμα στα κόπρανα ή πράσινο εμετό.
• Αν κάνει εμετό διαρκώς και αδυνατεί να διατηρήσει υγρά στον οργανισμό.
• Αν έχει διάρροια για πάνω από μία εβδομάδα.
• Αν εμφανίζει σημάδια πιο σοβαρής νόσησης με πυρετό άνω των 38 βαθμών. 
• Αν δυσκολεύεται να πάρει ανάσα ή αναπνέει γρήγορα από το συνηθισμένο ή έχει έντονα εξανθήματα που δεν φεύγουν.   
• Αν έχει σοβαρό υποκείμενο νόσμα όπως φλεγμονώδη νόσο του εντέρου ή αδύναμο ανοσοποιητικό. 

ΠΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΕΤΑΙ Η ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ

Το μικρόβιο που προκαλεί γαστρεντερίτιδα μπορεί να εξαπλωθεί και να μεταδοθεί πολύ γρήγορα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μπορεί να κολλήσει κανείς αν έρθει σε επαφή με μικρά υπολείμματα εμετού ή κοπράνων ενός ατόμου που νοσεί. Το άτομο που νοσεί μεταδίδει τον ιό πιο πολύ το πρώτο 48ωρο της νόσησης. Επίσης μπορεί να κολλήσει κανείς με τους εξής τρόπους:

• Μέσω κοντινής επαφής με κάποιον που νοσεί εφόσον υπολείμματα εμετού πεταχτούν μέσω της ανάσας του. 
• Μέσω αγγίγματος επιφανειών ή αντικειμένων που έχουν το μικρόβιο.  
• Μέσω κατανάλωσης τροφών που έχει ακουμπήσει το άτομο που νοσεί και δεν έχει πλύνει προηγουμένως τα χέρια του.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑΣ

Δεν είναι πάντα δυνατό να αποφύγει κανείς να κολλήσει γαστρεντερίτιδα. Όμως ακολουθώντας τις παρακάτω συμβουλές θα περιορίσει σίγουρα τις πιθανότητες να εξαπλωθεί η ασθένεια σε πολύ κόσμο. Τι πρέπει να κάνουμε;

• Μείνετε σπίτι αν νοσείτε, αποφύγετε τις κοινωνικές συναναστροφές μέχρι τουλάχιστον 48 ώρες που τα συμπτώματα έχουν υποχωρήσει. 
• Σιγουρευτείτε ότι πλένετε τακτικά τα χέρια σας και σχολαστικά με σαπούνι και νερό, ειδικά μετά τη χρήση τουαλέτας και πριν ετοιμάσετε φαγητό. Μην εμπιστεύεστε απόλυτα για την υγιεινή των χεριών τα αλκοολούχα τζελ. 
• Καθαρίστε κάθε επιφάνεια καλά που θεωρείτε ότι έχει μολυνθεί από κάποιο άτομο που έχει γαστρεντερίτιδα. 
• Πλύνετε τα μολυσμένα αντικείμενα ή ρούχα ξεχωριστά από τα υπόλοιπα. 
• Μην μοιράζεστε πετσέτες, εσώρουχα, μαχαιροπήρουνα ή σκεύη με άλλους. 
• Καθαρίστε σχολαστικά την τουαλέτα μετά από χρήση της από άτομο που έχει γαστρεντερίτιδα. 
• Φροντίστε σχολαστικά την καθαριότητα στα πάντα όταν μαγειρεύετε. 
• Προσέχετε ιδιαίτερα όταν ταξιδεύετε σε μέρη του πλανήτη όπου υπάρχει φτωχή υγιεινή. 
• Τα μικρά παιδιά μπορούν να κάνουν εμβόλιο για ροταϊό (rotavirus) όταν είναι 2-3 μηνών ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες για γαστρεντερίτιδα. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot