Γρίπη ή κρυολόγημα; Διαφορές, ομοιότητες και θεραπείες

Κάθε χρόνο εκατομμύρια άνθρωποι κάθε ηλικίας παλεύουν με τον βήχα, το φτέρνισμα, τον πυρετό, το αίσθημα κόπωσης και τους σωματικούς πόνους, συμπτώματα που προκαλούν το κρυολόγημα και η γρίπη. Αν και αμφότερες οι παθήσεις μοιράζονται κάποια από τα συμπτώματα, η ένταση διαφέρει αφού ούτως ή άλλως μιλάμε για δύο διαφορετικά «πράγματα». Σε ένα γενικότερο πλαίσιο μπορεί να πει κανείς ότι το κρυολόγημα αποτελεί μια πιο ήπια κατάσταση ενώ η γρίπη και τα συμπτώματά της είναι πιο έντονα.

Για παράδειγμα ο υψηλός πυρετός και οι πόνοι στο σώμα αποτελούν σήμα κατατεθέν της γρίπης. Επίσης το κρυολόγημα συνήθως δεν καταλήγει σε κάτι πολύ σοβαρό για την υγεία ενός ανθρώπου. Αντιθέτως η γρίπη μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία ακόμα και (σαφώς πιο σπάνια) τον θάνατο. Τα συμπτώματα του κρυολογήματος γενικά διαρκούν περίπου μία εβδομάδα ενώ της γρίπης από τρεις έως επτά ημέρες ή ακόμα παραπάνω.

Ποιές είναι οι διαφορές μεταξύ κρυολογήματος και γρίπης;

Κρυολόγημα: Το κοινό κρυολόγημα (λέγεται και ιογενής ρινίτιδα) αποτελεί μια λοίμωξη του άνω αναπνευστικού που μπορεί να προκληθεί από έναν μεταξύ περίπου 200 διαφορετικών ιών. Ο πιο κοινός είναι ο ρινοϊός ο οποίος ευθύνεται για το περίπου 40% των κρυολογημάτων. Άλλοι ιοί που μπορούν να πυροδοτήσουν το κρυολόγημα είναι ο αδενοΐοί, ο αναπνευστικοί συγκυτιακοί και οι εποχιακοί κορωνοϊοί που δεν πρέπει να συγχέονται με τον SARS-CoV-2 που προκαλεί COVID-19. Τα κρυολογήματα πιο συχνά μεταδίδονται μέσω της επαφής με μικρόβια από τη μύτη και το στόμα όταν υπάρχει βήχας ή φτέρνισμα ή και επαφή χέρι με χέρι. Αν και δεν υπάρχει γιατρειά για το κοινό κρυολόγημα, μερικές θεραπείες βοηθούν στη διαχείριση των συμπτωμάτων. 

Γρίπη: Η γρίπη (influenza) τυπικά προέρχεται είτε από τον ιό γρίπης (influenza) A είτε από τον B. Τα περισσότερα «ξεσπάσματα» γρίπης συμβαίνουν τον χειμώνα. Κι αυτό επειδή ο ιός γρίπης είναι πολύ μεταδοτικός και κυρίως μεταδίδεται μέσω του αέρα ή μέσω άμεσης σωματικής επαφής με άλλον άνθρωπο. Το να κάνει κάποιος το ετήσιο εμβόλιο γρίπης το φθινόπωρο αποτελεί τον καλύτερο τρόπο να μειώσει τις πιθανότητες και να κολλήσει και να μεταδώσει τον ιό της γρίπης. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τι ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ να κάνετε όταν κολλήσετε γρίπη

Κοινό κρυολόγημα: Συμπτώματα και θεραπεία

Το κοινό κρυολόγημα προκαλεί συμπτώματα που επηρεάζουν το κεφάλι και το στήθος. Π.χ. προκαλεί πόνο/«κλείσιμο» στο λαιμό, μύτη να «τρέχει», φτέρνισμα και ενοχλητικό βήχα. Το αίσθημα κόπωσης και πόνοι σε διάφορα σημεία του σώματος αποτελούν επίσης συνηθισμένα συμπτώματα. 

Τα συμπτώματα τυπικά φτάνουν στην κορύφωσή τους από την 2η έως και την 4η ημέρα της μόλυνσης και διαρκούν περίπου μία εβδομάδα. Οι άνθρωποι είναι περισσότερο μολυσματικοί κατά το πρώτο 24ωρο της ασθένειας και παραμένουν μεταδοτικοί για όσο έχουν τα συμπτώματα. Υπάρχει και ένα ποσοστό 25% των περιπτώσεων που έχει συμπτώματα που επιμένουν και διαρκούν για πάνω μία εβδομάδα, ίσως και δύο ή και περισσότερο. 

Αν και όπως προαναφέρθηκε δεν υπάρχει γιατρειά για το κοινό κρυολόγημα, υπάρχει μια σειρά θεραπειών που «μαλακώνουν» τα συμπτώματα και ανακουφίζουν τον ασθενή. Αυτά περιλαμβάνουν:

• αρκετή ξεκούραση
• κατανάλωση άφθονων υγρών
• γαργάρες με αλατισμένο νερό
• ατμόλουτρο ή ρινικό αποσυμφορητικό

Επίσης θα βοηθήσουν μη συνταγογραφούμενα φάρμακα που μπορείτε να προμηθευτείτε από το φαρμακείο και αυτά είναι:

1.Για τον πόνο φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν ακεταμινοφαίνη ή ιβουπροφαίνη

2.Για τη συμφόρηση σκευάσματα (π.χ. σπρέι) που περιέχουν συστατικά όπως ψευδοεφεδρίνη, φαινυλεφρίνη, οξυμεταζολίνη.

3.Για το βήχα και το φλέγμα φαρμακευτικά σκευάσματα (κατασταλτικά, αποχρεμπτικά) που περιέχουν δεξτρομεθορφάνη ή κουαϊφενεσίνη. Ενδεχομένως και να υπάρξει συνδυασμός φαρμάκων εφόσον σας το συστήσει ο φαρμακοποιός ή ο γιατρός.  

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Διάσημοι μύθοι και αλήθειες για το κοινό κρυολόγημα

Γρίπη: Συμπτώματα και θεραπεία

Η εποχή της γρίπης συνήθως αρχίζει τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο και φτάνει στην κορύφωσή της μεταξύ Δεκεμβρίου και Φεβρουαρίου. Ωστόσο σημαντική δραστηριότητα της γρίπης μπορεί να παρατηρηθεί μέχρι και τον Μάιο κάθε χρονιάς. 

Τα συμπτώματα της γρίπης και η ένταση της ασθένειας ποικίλουν και εξαρτώνται από τον τύπο ιού, την ηλικία του ασθενή και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Αν και μιλάμε για ιό του αναπνευστικού, η γρίπη μπορεί να επηρεάσει και άλλα συστήματα στο σώμα πέρα από το αναπνευστικό. Γενικότερα μπορεί να κάνει έναν άνθρωπο να αισθάνεται γενικώς άρρωστος. Τα κοινά συμπτώματα γρίπης περιλαμβάνουν:

• μεσαίος έως υψηλός πυρετός
• ρίγη / ανατριχίλα
• πόνος σε μύες και συνδέσμους
• πονοκέφαλος
• κόπωση
• βήχας
• πόνος/«κλείσιμο» λαιμού
• μύτη που «τρέχει»
• διάρροια
• ζαλάδα

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Tips για γρήγορη ανακούφιση από τον πονόλαιμο

Τα συμπτώματα γρίπης συνήθως διαρκούν 4-5 μέρες αλλά το εύρος τους μπορεί να είναι μεγαλύτερο, από 24 ώρες έως και μία εβδομάδα ή παραπάνω. Όσο υπάρχουν συμπτώματα τότε ο ασθενής είναι μεταδοτικός. 

Για να «μαλακώσουν» τα συμπτώματα μπορείτε να ακολουθήσετε το ίδιο πρωτόκολλο θεραπείας που ακολουθείται και στο κοινό κρυολόγημα. Δηλαδή συστήνεται η κατανάλωση αρκετών υγρών, η ξεκούραση και η αγορά σκευασμάτων από το φαρμακείο για την καταπολέμηση του πόνου και του πυρετού όπως η ακεταμινοφαίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξίνη. 

Επιπρόσθετα αντιϊκά φάρμακα μπορούν να «μαλακώσουν» τα συμπτώματα της γρίπης και να μικρύνουν τη χρονική διάρκεια της γρίπης. Αυτά τα φάρμακα περιλαμβάνουν συστατικά όπως η οσελταμιβίρη, η ζαναμιβίρη, μπαλοξαβίρη μαρμποξίλη και περαμιβίρη. Αυτά τα φάρμακα είναι διαθέσιμα με συνταγογράφηση και πρέπει ν' αρχίσει η χορήγησή τους μέσα στις πρώτες 36 ώρες από την εμφάνιση συμπτωμάτων. 

Μερικοί ασθενείς αναπτύσσουν έντονες επιπλοκές από τη γρίπη. Η πνευμονία είναι η πιο σοβαρή απ' αυτές αλλά άλλες επιπλοκές μεταξύ των οποίων είναι το άσθμα, οι μολύνσεις του αυτιού, η βρογχίτιδα, η ιγμορίτιδα και η φλεγμονή της καρδιάς, μυών ή του νευρικού συστήματος. 

Είναι σαφές ότι πρέπει να ενημερώσετε άμεσα τον γιατρό σας αν παρατηρήσετε κάτι από τα παρακάτω:

• πόνο στο στήθος
• δυσκολία στην αναπνοή
• πόνο στο αυτί
• πυρετός που δεν φεύγει μετά από 4 μέρες
• βήχας που περιέχει αίμα ή παχύ και δύσοσμο φλέγμα

*Επειδή αρκετά συμπτώματα της γρίπης επικαλύπτουν / μοιάζουν με εκείνα της COVID-19 οι ασθενείς καλό θα είναι να υποβάλλονται σε τεστ είτε στο σπίτι είτε στο φαρμακείο και το ιατρείο. 

Να κάνω εμβόλιο της γρίπης;

Το καλύτερο που μπορεί να κάνει κάποιος για εμποδίσει τη γρίπη είναι το εμβόλιο κάθε χρόνο. Η καλύτερη στιγμή του χρόνου για να γίνει το εμβόλιο είναι στην έναρξη της σεζόν της γρίπης, δηλαδή τον Οκτώβριο ή (το αργότερο) τον Νοέμβριο. Ωστόσο είναι καλό να γίνει ακόμα και τον Δεκέμβριο αφού η κορύφωση της γρίπης κάθε σεζόν παρατηρείται περίπου στα τέλη του Φεβρουαρίου.

Καλό λοιπόν θα είναι να γίνεται κάθε χρόνο το ετήσιο εμβόλιο κατά της γρίπης. Το εμβόλιο τροποποιείται κάθε χρόνο με βάση τα υπάρχοντα στελέχη του ιού της γρίπης που οι επιστήμονες προσδοκούν ότι θα κυκλοφορήσουν τον χειμώνα. Μερικές φορές βέβαια ενδέχεται να εμφανιστεί ένα νέο στέλεχος μετά το εμβόλιο που έχει κάνει ένας άνθρωπος. Αυτός είναι ο λόγος που μπορεί να κολλήσει γρίπη παρότι έχει ήδη εμβολιαστεί. Ακόμα κι έτσι ωστόσο, το εμβόλιο έχει δράση αφού πιθανότατα τα συμπτώματα θα είναι πιο ήπια απ' αυτό που θα συνέβαινε σε άνθρωπο που δεν έχει εμβολιαστεί. 

Το εμβόλιο έχει δημιουργηθεί από έναν μη ενεργό ιό που δεν μπορεί να προκαλέσει μόλυνση. Με άλλα λόγια, το εμβόλιο δεν θα κολλήσει τον άνθρωπο γρίπη. Περίπου δύο εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό το ανοσοποιητικό σύστημα αναπτύσσει αντισώματα που προστατεύουν από τον ιό της γρίπης. Ωστόσο τα εμβόλια της γρίπης δεν θα προστατέψουν από κρυολογήματα, covid-19 ή άλλες ασθένειες που μοιάζουν με γρίπη αλλά προκαλούνται από ιούς που δεν ανήκουν στην οικογένεια αυτών της γρίπης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πως μπορώ να προστατευτώ από τις ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot