Οξειδωτικό στρες: Τι είναι, τα συμπτώματα, οι κίνδυνοι για την υγεία και η αντιμετώπιση

Έχετε ακούσει τον όρο: οξειδωτικό στρες; Αν ναι, είστε βέβαιοι ότι γνωρίζετε τι είναι και πόσο επηρεάζει την υγεία του οργανισμού; Στο συγκεκριμένο blog ας φροντίσουμε να λύσουμε κάθε πιθανή απορία σας. Το οξειδωτικό στρες συμβαίνει όταν τα επίπεδα αντιοξειδωτικών στο σώμα είναι σε αρκετά χαμηλά επίπεδα. Αυτά τα επίπεδα μετριούνται μέσω του πλάσματος στο αίμα. Όταν παρατηρείται ανισορροπία στις αντιοξειδωτικές άμυνες του οργανισμού και των ελευθέρων ριζών το σώμα βιώνει οξειδωτικό στρες. Αυτή η ανισορροπία μπορεί να παίξει ρόλο και σε συγκεκριμένες ασθένειες όπως ο διαβήτης.

Το οξειδωτικό στρες μπορεί να οδηγήσει σε κυτταρική κατάρρευση αλλά και ζημιά στους ιστούς του οργανισμού. Κατ' επέκταση το οξειδωτικό στρες αποτελεί την αρχή μιας σειράς σοβαρών ασθενειών που αναφέρονται παρακάτω. Ωστόσο σε πρώτη φάση μπορεί να εκδηλωθεί με αίσθημα κόπωσης, δερματικά προβλήματα, διαταραχές στην κυκλοφορία του αίματος και αμνησία.

Τι να ξέρετε για το οξειδωτικό στρες

Το οξειδωτικό στρες επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη γενικότερη υγεία ενός ανθρώπου. Όμως υπάρχουν και μερικές χρησιμότητες αυτής της ανισορροπίας. Μερικές έρευνες έδειξαν ότι το οξειδωτικό στρες μπορεί να παίξει ρόλο σε συγκεκριμένες ασθένειες που σχετίζονται με καθημερινές συνήθειες του ανθρώπου. Μετρώντας τα οξειδωτικά και αντιοξειδωτικά επίπεδα στο σώμα βοηθούν τους ερευνητές να γίνουν ακόμα πιο σίγουροι για τον τρόπο που επηρεάζει αυτό. Η γενετική προδιάθεση αποτελεί επίσης έναν παράγοντα που λαμβάνεται υπόψιν.

Το οξειδωτικό στρες έχει περισσότερες επιβλαβείς ιδιότητες παρά χρήσιμες. Μπορεί να κάνει βλάβη στα κύτταρα και τον ιστό και να βλάψει και το DNA. Αυτές οι βλάβες μπορούν να οδηγήσουν σε φλεγμονές. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν μπορούν να οδηγήσουν σε χρόνιες ασθένειες όπως ο διαβήτης ή ο καρκίνος σε μερικές περιπτώσεις.

Καθώς το πρόβλημα υφίσταται όταν παρατηρούνται εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα αντιοξειδωτικών, απλά με τα συμπληρώματα αντιοξειδωτικών δεν θεραπεύεται ο ιστός. Γι' αυτό λέγεται ότι το οξειδωτικό στρες αποτελεί μια πολύπλοκη ανισορροπία που επηρεάζει αρκετά κομμάτια της υγείας ενός ανθρώπου.

Κατανόηση της σημασίας των αντιοξειδωτικών

Τα αντιοξειδωτικά παίζουν σημαντικό ρόλο στο σώμα. Το προστατεύουν από τις ελεύθερες ρίζες, που γίνονται πιο κυρίαρχες όταν υπάρχει οξειδωτικό στρες. Επίσης προστατεύουν και τα κύτταρα από τη ζημιά. 

Αυτός λοιπόν ο σπουδαίος ρόλος που παίζουν τα αντιοξειδωτικά μπορεί να είναι σημαντικός παράγοντας στο να εμποδιστεί η εμφάνιση ή να μειωθούν οι πιθανότητες εμφάνισης ασθενειών όπως ο καρκίνος, τα καρδιακά νοσήματα και άλλες που σχετίζονται (και) με τον τρόπο ζωής. 

Τα φυσικά αντιοξειδωτικά τα συναντάμε στη βιταμίνη C και E, τα καροτενοειδή, φλαβονοειδή και τις τανίνες. Αυτές οι πηγές περιλαμβάνουν φρούτα, λαχανικά αλλά και καρύδια, σπόρους και προϊόντα ολικής άλεσης. Τα αντιοξειδωτικά μπορούμε επίσης να τα «συναντήσουμε» στο κακάο, τον καφέ και το τσάι. 

Κίνδυνοι του οξειδωτικού στρες

Επειδή οι ελεύθερες ρίζες διαλύουν τον κυταρρικό ιστό, το οξειδωτικό στρες μπορεί να έχει συνέπειες μακράς διάρκειας. Το οξειδωτικό στρες μπορεί να επηρεάσει αρκετούς τομείς της υγείας. Όταν υπάρχει ανισορροπία στο σώμα και τις ελεύθερες ρίζες και αυτές υπερισχύουν των αντιοξειδωτικών παρατηρούνται σημαντικά προβλήματα. Μερικές χρόνιες διαταραχές που έχουν σχετιστεί με το οξειδωτικό στρες περιλαμβάνουν τα εξής:

Υπέρταση: Αυτή η κατάσταση είναι πολύ συνηθισμένη και περισσότεροι από 50 εκατομμύρια Αμερικάνοι βιώνουν κάποια στιγμή συστολική υπέρταση. Η υπέρταση είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση που αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης άλλων καρδιακών νοσημάτων. Το οξειδωτικό στρες έχει σχετιστεί ως «γέφυρα» μεταξύ της υπέρτασης και της αθηροσκλήρωσης. Όταν το ένζυμο οξείδαση, που εμποδίζει το οξειδωτικό στρες, δεν ενεργοποιείται, η υπέρταση είναι πιο πιθανή να παρουσιαστεί. 

Νευροεκφυλιστικές ασθένειες: Το οξειδωτικό στρες έχει σχετιστεί με διάφορες νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος Αλτσχάιμερ, η μυατροφική πλευρική σκλήρυνση ή πλαγία μυατροφική σκλήρυνση, η πολλαπλή σκλήρωση και η απώλεια μνήμης. Το οξειδωτικό στρες προκαλεί ζημιά που αυξάνει την απώλεια νευρόνων και επιταχύνει την πρόοδο άνοιας. Οι ελεύθερες ρίζες έχουν αποδειχθεί ότι παράγουν τοξικά πεπτίδια που επηρεάζουν ανθρώπους με νόσο Αλτσχάιμερ. 

Καρδαγγειακές παθήσεις (CVD): Το ρίσκο για εμφάνιση τέτοιων παθήσεων αυξάνεται σημαντικά όταν το σώμα έχει οξειδωτικό στρες. Χωρίς τις ιαματικές ιδιότητες των αντιοξειδωτικών παράγοντες όπως η υπεργλυκαιμία, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, το μη ισορροπημένο διατροφολόγιο και το στρες αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης τέτοιων νοσημάτων. Το οξειδωτικό στρες επιδρά και στα επίπεδα χοληστερόλης που οδηγούν σε δημιουργία πλάκας.

Εγκεφαλικό επεισόδιο: Οι πιθανότητες για εγκεφαλικό επεισόδιο είναι αυξημένες όταν οι δείκτες του οργανισμού δεν είναι σε ισορροπία. Μελέτες έχουν δείξει ότι το οξειδωτικό στρες μπορεί να προκαλέσει ισχαιμικό επεισόδιο και τραυματισμό του εγκεφάλου. Όταν έχετε λίγα αντιοξειδωτικά στον οργανισμό σας έχετε αυξημένες πιθανότητες για εγκεφαλικές βλάβες.

Συγκοπή: Το οξειδωτικό στρες μπορεί να οδηγήσει χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια λόγω των χαμηλών επιπέδων των αντιοξειδωτικών στον οργανισμό. Τα αντιοξειδωτικά εμποδίζουν την εμφάνιση συγκεκριμένων παθήσεων όπως η καρδιακή υπερτροφία ή η καρδιακή απόπτωση μυοκυττάρων. Τέτοιες καταστάσεις οδηγούν σε καρδιακή ανεπάρκεια και όταν δεν αντιμετωπίζονται έχουν πολύ επικίνδυνες συνέπειες. 

Αθηροσκλήρωση: Το οξειδωτικό στρες μπορεί να είναι καταλύτης για την αθηροσκλήρωση. Κι αυτό συμβαίνει όταν τα επίπεδα αντιοξειδωτικών είναι χαμηλά και, αντιθέτως, των φλεγμονών υψηλά. Ειδικά μέσα στα αιμοφόρα αγγεία η αθηρωματική πλάκα αρχίζει να σχηματοποιείται. Αυτό το «χτίσιμο» σε συνδυασμό με την κυκλοφορία χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών ή κακής χοληστερόλης οδηγούν σε οξειδώσεις από τις ελεύθερες ρίζες. Όλη αυτή η διαδικασία οδηγεί στη δημιουργία νέων κυττάρων και τη συσσώρευση λιπιδίων και κατ' επέκταση στο «χτίσιμο» πλάκας και καρδιακών προβλημάτων. 

Καρκίνος: Μέσω του οξειδωτικού στρες προκαλείται ζημιά στο DNA και αυτό ευνοεί / διεγείρει την ανάπτυξη καρκίνου στο σώμα. 

Πως ξεφορτωνόμαστε το οξειδωτικό στρες;

Μπορούμε να πάρουμε το αντίδοτο για το οξειδωτικό στρες μέσα από τη διατροφή μας, σε μορφή αντιοξειδωτικών. Ο καλύτερος τρόπος είναι καταναλώνοντας βιταμίνη C, βιταμίνη E, σελήνιο και λυκοπένιο που βρίσκονται σε κιτρικά φρέσκα φρούτα, ξηρούς καρπούς και λαχανικά. Πορτοκάλια, μανταρίνια, μήλα, καρότα, κρεμμύδια, τομάτες και άλλα έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. 

Βοηθάνε τα συμπληρώματα για το οξειδωτικό στρες;

Ιδανικά ένας άνθρωπος πρέπει να πάρει αντοξειδωτικά μέσω της διατροφής του, ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμα έως και απαραίτητα τα συμπληρώματα. Ο κατάλληλος για να συμβουλέψει σε αυτό είναι ο προσωπικός σας γιατρός. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot