Ψευδάργυρος: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Ψευδάργυρος. Γνωρίζετε όλα όσα πρέπει γι' αυτό το πολύτιμο θρεπτικό συστατικό που παίζει κομβικό ρόλο στο σώμα; Πριν απ' όλα πρέπει να τονιστεί ότι ο οργανισμός δεν παράγει φυσικά ψευδάργυρο, συνεπώς είναι δύο οι δρόμοι λήψης του, είτε μέσω τροφών, είτε μέσω συμπληρωμάτων. Ας μελετήσουμε λοιπόν μαζί όλα όσα πρέπει να γνωρίζει κανείς γι' αυτό το υπερ-πολύτιμο θρεπτικό συστατικό για την υγεία μας. 

Τι είναι ψευδάργυρος

Ο ψευδάργυρος είναι ένα ουσιώδες θρεπτικό συστατικό που δεν παράγεται φυσικά από τον οργανισμό ούτε αποθηκεύεται στο σώμα. Συναντάται σε τροφές από ζώα και φυτά ενώ προστίθεται σε τροφές που δεν τον περιέχουν φυσικά όπως τα δημητριακά. Γι' αυτό ακριβώς είναι απαραίτητο να λαμβάνεται μέσω της τροφής και των συμπληρωμάτων που αποτελούν εγγύηση για τη σωστή δόση. Ο ψευδάργυρος απαιτείται για μια σειρά διεργασιών σε έναν οργανισμό. Μεταξύ εκείνων των διεργασιών στις οποίες συμμετέχει είναι και οι εξής:

• Γονιδιακή έκφραση
• Ενζυματικές αντιδράσεις
• Λειτουργία ανοσοποιητικού
• Σύνθεση πρωτεΐνης
• Σύνθεση DNA
• Επούλωση πληγών
• Σωματική ανάπτυξη

Η σημασία του στο σώμα

Ο ψευδάργυρος είναι ένα ζωτικό θρεπτικό συστατικό που ο οργανισμός χρησιμοποιεί με πολλούς τρόπους. Στην πραγματικότητα ο ψευδάργυρος είναι το δεύτερο πιο άφθονο ιχνοστοιχείο στο σώμα μετά τον σίδηρο και είναι παρών σε κάθε κύτταρο του οργανισμού. Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος σε κάθε δραστηριότητα για πάνω από 300 ένζυμα που βοηθούν στον μεταβολισμό, την πέψη, τη λειτουργία του νευρικού συστήματος και άλλες διαδικασίες. 

Επιπρόσθετα, είναι κρίσιμος για την ανάπτυξη και λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού. Αυτό το στοιχείο είναι κομβικό και για την υγεία του δέρματος, τη σύνθεση DNA και την παραγωγή πρωτεΐνης. Και φυσικά, όπως αναφέρθηκε, συνεισφέρει στην ανάπτυξη του σώματος στην παιδική ηλικία. Μέχρι και τη γεύση και την όσφρηση επηρεάζει αφού ενδεχόμενη έλλειψη οδηγεί σε μειωμένη ικανότητα των συγκεκριμένων αισθήσεων. 

Οφέλη υγείας

Γιατί πρέπει να φροντίζουμε ώστε να λαμβάνουμε τη σωστή ποσότητα ψευδαργύρου μέσω της τροφής ή των συμπληρωμάτων; Τις απαντήσεις έχουν δώσει επιστημονικές έρευνες που επιβεβαίωσαν ότι το συγκεκριμένο ιχνοστοιχείο έχει μια σειρά οφέλη υγείας. 

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα: Λόγω του ότι ο ψευδάργυρος είναι σημαντικός για τη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού, πιθανή έλλειψή του θα αποδυναμώσει την άμυνα του οργανισμού. 

Επιταχύνει την επούλωση πληγών: Είναι γνωστό ότι ο ψευδάργυρος χρησιμοποιείται ευρέως στα νοσοκομεία για την επούλωση πληγών από εγκαύματα και άλλους δερματικούς τραυματισμούς. Έλλειψη ψευδαργύρου σημαίνει και πιο αργή ίαση του τραυματισμού.

Μειώνει τις πιθανότητες για ασθένειες που συνδέονται με την ηλικία: Όσο μεγαλώνει ένας άνθρωπος γίνεται και πιο ευάλωτη η άμυνά του ενώ αυξάνονται και οι πιθανότητες για εμφάνιση ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, π.χ. ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας και τα γενικότερα προβλήματα όρασης ή πνευμονία και διάφορες μολύνσεις. Ο ψευδάργυρος βοηθάει σε όλα αυτά αλλά και ανακουφίζει από το οξειδωτικό στρες.  

Βοηθάει με την ακμή: Η ακμή είναι μια συνηθισμένη ασθένεια του δέρματος που υπολογίζεται ότι επηρεάζει περίπου το 9.4% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μελέτες έδειξαν ότι τόσο η τοπική όσο και η από στόματος χρήση ψευδαργύρου έχει θετική επίδραση στην ακμή μειώνοντας τη φλεγμονή εμποδίζοντας την περαιτέρω ανάπτυξη των βακτηρίων ενώ καταστέλλει την έκκριση λιπαρότητας από τους αδένες. 

Μειώνει τις φλεγμονές: Όπως προαναφέρθηκε, ο ψευδάργυρος μειώνει το οξειδωτικό στρες καθώς και τα επίπεδα συγκεκριμένων φλεγμονωδών πρωτεΐνών στο σώμα. Το οξειδωτικό στρες οδηγεί σε χρόνιες φλεγμονές που αποτελούν παράγοντα για σοβαρές ασθένειες όπως καρδιακά νοσήματα ή καρκίνος. 

Συμπτώματα έλλειψης ψευδαργύρου

Αν και είναι σπάνια η πολύ σοβαρή έλλειψη ψευδαργύρου, μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους με γονιδιακές μεταλλάξεις, βρέφη που θηλάζουν μητέρες που έχουν έλλειψη ψευδαργύρου, ανθρώπους με εθισμό στο αλκοόλ και οποιονδήποτε παίρνει ανοσοκατασταλτικά φάρμακα. Τα συμπτώματα σοβαρής έλλειψης ψευδαργύρου περιλαμβάνουν μη φυσιολογική ανάπτυξη οργανισμού, καθυστερημένη σεξουαλική ωρίμανση, δερματικά εξανθήματα, χρόνια διάρροια, αργή επούλωση πληγών και θέματα συμπεριφοράς. Η πιο ήπια έλλειψη ψευδαργύρου είναι πιο συνηθισμένη, ειδικά σε παιδιά λιγότερο αναπτυγμένων χωρών των οποίων η διατροφή δεν είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Υπολογίζεται ότι περίπου 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι έχουν έλλειψη ψευδαργύρου. Σοκαριστικό είναι επίσης ότι υπολογίζεται πως περίπου 450.000 θάνατοι παιδιών κάτω των 5 ετών σχετίζονται με την έλλειψη ψευδαργύρου. Η ήπια έλλειψη ψευδαργύρου περιλαμβάνει διάρροια, μειωμένη ανοσία, απώλεια μαλλιών, μειωμένη όρεξη για φαγητό, αλλαγές στην ψυχολογική διάθεση, ξηρότητα στο δέρμα, προβλήματα γονιμότητας. 

• Στους ανθρώπους κινδύνου για έλλειψη ψευδαργύρου περιλαμβάνονται οι:
• Άνθρωποι με γαστρεντερικά προβλήματα όπως η ασθένεια Crohn's
• Χορτοφάγοι / vegan
• Εγκυμονούσες γυναίκες ή γυναίκες που θηλάζουν
• Βρέφη που θηλάζουν
• Άνθρωποι με δρεπανοκυτταρική αναιμία
• Άνθρωποι που δεν τρέφονται σωστά και υποφέρουν είτε από ανορεξία είτε από βουλιμία
• Άνθρωποι με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
• Αλκοολικοί

Τροφές που είναι πηγές ψευδαργύρου

• Οστρακοειδή όπως στρείδια, μύδια, καβούρια, αστακοί
• Κρέας όπως βοδινό, χοιρινό, αρνίσιο 
• Πουλερικά όπως γαλοπούλα και κοτόπουλο
• Ψάρια όπως σαρδέλες, σολομός, γλώσσα
• Όσπρια όπως φακές, φασόλια, ρεβύθια
• Ξηροί καρποί και σπόροι όπως κολοκυθόσποροι, κάσιους
• Γαλακτοκομικά όπως γάλα, γιαούρτι και τυρί
• Αυγά
• Δημητριακά όπως κινόα, καφέ ρύζι
• Λαχανικά όπως μανιτάρια, σπανάκι, σπαράγγια

Extra info:

Όπως η έλλειψη ψευδαργύρου προκαλεί προβλήματα, έτσι και η υπερβολική δόση δεν συνίσταται αφού μπορεί να προκαλέσει εμετό ή διάρροια. Για έναν ενήλικα άντρα η σωστή ημερήσια δόση ψευδαργύρου είναι 11 mg. και για μια ενήλικη γυναίκα 8 mg.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot