Επιστροφή στο σχολείο, πως θα βοηθήσετε το παιδί στην πνευματική προετοιμασία

Το back to school ή ελληνικά επιστροφή στο σχολείο μετά από διακοπές είτε σε περίοδο πανδημίας είτε όχι, αποτελούσε ανέκαθεν ένα... βάσανο για παιδιά και γονείς. Δεν υπάρχει λόγος ωστόσο για να σας πιάνει απελπισία. Υπάρχει τρόπος να γίνει ομαλά η μετάβαση από τη χαλάρωση των διακοπών στη ρουτίνα και τις απαιτήσεις του σχολείου. Υπάρχει πάντα ο σωστός και ο λάθος τρόπος και ένας γονέας οφείλει να γνωρίζει τον πρώτο προκειμένου να βοηθήσει το παιδί του να επιστρέψει στο σχολείο με χαμόγελο και όχι με κλάματα. Ας δούμε μαζί τι λένε και τι συστήνουν έμπειροι ψυχολόγοι για την πνευματική προετοιμασία ενός παιδιού πριν επιστρέψει στο σχολείο. 

Αν εσείς αισθάνεστε καλά με την επιστροφή του παιδιού στο σχολείο, θα αισθάνεται κι εκείνο

Η επιστροφή στο σχολείο συνιστά και την επιστροφή στη ρουτίνα. Όμως τα τελευταία χρόνια είναι όλα διαφορετικά λόγω της πανδημίας covid-19 που άλλαξε τις συνήθειες όλων. Αν το παιδί σας αισθάνεται ανασφάλεια και φοβία να επιστρέψει στο σχολείο, εξηγήστε του με ήρεμα και κατανοητά λόγια πως είναι όλα υπό έλεγχο και δεν έχει κάτι να φοβάται. Δώστε πληροφορίες στο παιδί ώστε να είναι ενημερωμένο και να αισθάνεται πως είναι όλα υπό έλεγχο και δεν θα υπάρξει κάτι να το αιφνιδιάσει. Τα πιο μικρά παιδιά είναι καλό να τα συνοδέψετε έως και το εσωτερικό του σχολείου, τουλάχιστον την πρώτη μέρα. Επίσης μην τα αγχώσετε υπερβολικά σχετικά με τους κανονισμούς υγιεινής είτε αφορούν στην πανδημία είτε γενικότερα την καθαριότητα. Καλό θα είναι να προσέχουν και να τηρούν τους κανόνες αλλά να μην γίνει εμμονή και τα οδηγήσει σε απομόνωση. 

Σημειώστε ό,τι μπορεί να προβλεφθεί, αποδεχθείτε τα εκτός προγράμματος

Η συνέπεια και ο καταρτισμός προγράμματος δημιουργούν μια αίσθηση ασφάλειας στα παιδιά. Φροντίστε για μια ρουτίνα που την προβλέπουν και τα παιδιά με γεγονότα που είναι πάντα στο πρόγραμμα, π.χ. τη συνηθισμένη ώρα που τρώει όλη η οικογένεια μαζί. Διατηρώντας ευγενικά αλλά σαφή όρια για την ώρα ύπνου, διαβάσματος, παιχνιδιού και φυσικά ενασχόλησης με την τεχνολογία (σ.σ.: τάμπλετ, κινητό, υπολογιστή κτλ) είναι απαραίτητο και εντάσσεται στη γενικότερη λογική προγράμματος. Στον αντίποδα, προετοιμάστε το παιδί για αλλαγές που δεν εξαρτώνται από σας. Π.χ. ένα νέο lockdown να το αποδέχεται ως ένα μικρό μπελά αλλά όχι και τραγωδία. Επίσης μην το τρομοκρατείτε με την πανδημία. Φέρτε παραδείγματα σαν αυτά που ξέρει. Π.χ. όπως και μια συνηθισμένη ίωση χρειάζεται αντιμετώπιση, έτσι πρέπει να συμβαίνει και με τα μέτρα για Covid. Το να βάζετε την πανδημία Covid σε ένα αναγνωρίσιμο λεξιλόγιο κάνει τα παιδιά να αισθάνονται οικεία. Να απαντάτε πάντα στις ερωτήσεις τους με ειλικρίνεια και ψυχραιμία ενώ μη δίνετε λάθος απαντήσεις εφόσον δεν είστε σίγουροι για κάτι. 

Υποστηρίξτε τα παιδιά στην όποια ανησυχία τους

Αρκετά παιδιά αγχώνονται στην ιδέα επιστροφής στο σχολείο. Ένας γονέας λοιπόν οφείλει να μαθαίνει στο παιδί του να διαχειρίζεται το άγχος της επιστροφής στο σχολείο και να εστιάζει στη μεγαλύτερη εικόνα. Ακόμα και τα μικρότερα παιδιά μπορεί, κατά λάθος, να έγιναν αυτήκοοι μάρτυρες μιας κουβέντας των μεγάλων γεμάτη ανησυχία για την κατάσταση είτε αφορά την πανδημία είτε κάτι άλλο. Γι' αυτό λοιπόν είναι απαραίτητο να υιοθετείτε πρώτα εσείς ένα ήρεμο, πραγματιστικό προφίλ συμπεριφοράς που δεν προκαλεί ανησυχία στα παιδιά αλλά ότι όλα είναι υπό έλεγχο. Αν το βλέπετε ανήσυχο, ρωτήστε το ευθέως τι είναι αυτό που το απασχολεί και τι φοβάται. Ακούστε το και δώστε όλες τις απαντήσεις στις ερωτήσεις του. Η σκέψη ή υποψία για κάτι είναι συνήθως χειρότερη από την πραγματικότητα. Στην ανησυχία του για επιστροφή στο σχολείο βάλτε ένα πλάνο βήμα προς βήμα. Και κάθε φορά που κάνει τα βήματα (π.χ. να κάνει μια μίνι επανάληψη, να γράψει λίστα με ό,τι χρειάζεται για το σχολείο κτλ.) που πρέπει για τη σωστή επιστροφή στο σχολείο, επιβραβεύστε το αφού αυτά είναι και τα πιο σημαντικά.  

Ο εγκέφαλος μαθαίνει καλύτερα όταν είναι ήρεμος

Στον αντίποδα, στις δικές σας φυσιολογικές ανησυχίες, μπορεί να είναι στην κορυφή το ενδεχόμενο το παιδί σας να έχει μείνει λίγο πίσω στα μαθήματα. Για παιδιά που επιστρέφουν στο σχολείο είναι απαραίτητος ο ενθουσιασμός των γονέων. Άλλοι μπορεί να μην είναι έτοιμοι και η πολλή ακαδημαϊκή πίεση ίσως προκαλέσει πισωγύρισμα. Ξέρουμε ότι ο εγκέφαλος πρέπει να είναι ήρεμος για να μπορεί να μαθαίνει με αποτελεσματικότητα. Γι' αυτό οι ανάγκες του παιδιού πρέπει να είναι προτεραιότητα για γονείς αλλά και για δασκάλους. Περισσότερο από ποτέ είναι χρήσιμες σε συμπεριφορές η ευγένεια και η καλοσύνη.

Οι φιλικές παρέες ίσως έχουν αλλάξει

Στο σχολείο οι φιλίες είναι το ίδιο σημαντικές και απασχολούν ένα παιδί όσο και η μάθηση. Γι' αυτό καμιά φορά αισθάνονται μεγάλη ανησυχία τα παιδιά αναλογιζόμενα τη θέση τους σ' αυτές τις φιλίες αλλά και γενικότερα στην τάξη. Μιλήστε στα παιδιά σας για την πιθανότητα να αλλάξουν φιλίες, όχι απαραίτητα από επιλογή αλλά γιατί ξαφνικά είτε η μία είτε η άλλη πλευρά θα θελήσει κάτι διαφορετικό. Μην το περιγράψετε ως κάτι κακό αλλά ως δώρο για να γνωρίσουν καλύτερα περισσότερους ανθρώπους και παράλληλα να μάθουν ότι στη ζωή γίνονται και αλλαγές κάθε είδους. Την ίδια στιγμή βεβαίως είναι καλό να μπορέσετε να οργανώσετε κάποιες συναναστροφές του παιδιού σας με τους φίλους του για να έρθουν πιο κοντά και να αισθάνεται πιο άνετα στο σχολείο. 

Αποδεχθείτε την επικοινωνιακή επιλογή του παιδιού σας

Σε μερικά παιδιά αρέσει να μιλάνε για τη μέρα τους στο σχολείο όταν επιστρέφουν στο σπίτι. Άλλα παιδιά απαντούν μονολεκτικά και δεν έχουν διάθεση να δώσουν λεπτομέρειες. Ένας σωστός γονέας οφείλει να δίνει τον απαραίτητο χρόνο στο παιδί προκειμένου να επιλέξει εκείνο πότε θα «ανοιχτεί» και θα μιλήσει για το πως πέρασε στο σχολείο. Αν δεν επιμένετε του στέλνετε το σωστό μήνυμα και παράλληλα το κάνετε να αισθάνεται όμορφα ότι εκείνο κάνει την επιλογή. Οι επίμονες ερωτήσεις όταν εκείνο δεν θέλει να μιλήσει, κάνουν τα πράγματα χειρότερα και το κλείνουν στο... καβούκι του. Από την άλλη, δεν κάνει καλό να το υπερ-διαβεβαιώνετε πως θα πάνε όλα καλά και στην πράξη να μην ακούτε καν τις ανησυχίες του.

Ακούστε, αλληλοεπιδράστε και αποδεχθείτε

Όποιο κι αν είναι το στυλ επικοινωνίας του παιδιού σας, η συμβουλή είναι παρόμοια: ακούστε πρώτα τι έχει να σας πει για την όποια ανησυχία του. Ύστερα αναδιατυπώστε, όχι για να διορθώσετε τον λόγο του αλλά για να καταλάβει πως και το ακούσατε και το καταλάβατε. Έτσι το παιδί ξέρει ότι εισακούστηκαν οι σκέψεις του κι αυτό από μόνο του είναι αρκετά θεραπευτικό και ανακουφιστικό. 

Μοιραστείτε συναισθήματα, ύστερα λύστε το πρόβλημα

Να αναμένετε συναισθήματα από τα παιδιά όπως ενθουσιασμός, ανησυχία, λύπη πιθανώς και θυμό. Τα πιο μικρά σε ηλικία παιδιά μπορεί να έχουν δυσκολία να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Μην μπείτε στον πειρασμό να «φτιάξετε» τα δύσκολα συναισθήματα, αντιθέτως μοιραστείτε τα και να συμπάσχετε μαζί τους. Ύστερα, και μόνο εφόσον έχετε περάσει από το προηγούμενο στάδιο, ψάξτε μαζί πως θα λύσετε το όποιο ζήτημα απασχολεί το παιδί. Αν π.χ. το παιδί θέλει το παλιό σχολείο του πίσω ή τους παλιούς φίλους, δείξετε ότι συμπάσχετε και ύστερα εξηγείστε του ότι δεν είναι όλα δυνατά όσα θέλουμε και ειδικά εκείνα που ανήκουν στο παρελθόν. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot