Τι θα συμβεί στο σώμα μου αν κόψω τη ζάχαρη;

Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η αποτοξίνωση από τη ζάχαρη μπορεί να κυριαρχήσει στο διατροφολόγιο ενός ανθρώπου εφόσον ξεφορτωθεί αυτό το συστατικό. Όμως τι συμβαίνει όταν σταματήσει κάποιος να τρώει ζάχαρη; Μπορείτε να εξαλείψετε τις «κενές θερμίδες» κι αυτό θα σας βοηθήσει να ελέγξετε το βάρος σας και ενδεχομένως να οδηγηθείτε στο να καταναλώνετε περισσότερες τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά.

Στον αντίποδα, είναι πιθανό να καταλήξετε να στερείτε από τον οργανισμό σας την πρωταρχική πηγή ενέργειας μια κατάσταση εξαρτώμενη από το τι τροφές έχετε «κόψει». Τα φυσικά σάκχαρα στους υδατάνθρακες βοηθούν ώστε ένας άνθρωπος να ολοκληρώσει τις καθημερινές του δραστηριότητες και να σκεφτεί καθαρά. Ίσως αισθανθεί κάποια στιγμή αδυναμία ή νευρικότητα και να αποκτήσει πονοκέφαλο χωρίς αυτή την ενέργεια. 

Αντιθέτως η κατανάλωση ζάχαρης με μέτρο και ως μέρος ισορροπημένης διατροφής μπορεί να είναι μια πιο υγιεινή επιλογή. Ας δούμε μαζί πιο αναλυτικά τι συμβαίνει στο σώμα σας αν σταματάτε να τρώτε ζάχαρη και φυσικά τρόπους ώστε να μειώσετε την πρόσληψη ζάχαρης. 

Τι «μετράει» / υπολογίζεται ως ζάχαρη;

Στις ΗΠΑ οι επίσημες οδηγίες σχετικά με τη διατροφή συμβουλεύουν ότι ένας άνθρωπος δεν πρέπει να παίρνει καθημερινά περισσότερο από το 10% των ημερήσιων αναγκών του σε θερμίδες μέσω πρόσθετων ζάχαρης. Τα πρόσθετα ζάχαρης είναι αυτά που προσθέτουν οι παρασκευαστές στα τρόφιμα ή τα ροφήματα όταν τα επεξεργάζονται για να τα προετοιμάσουν. 

Διαφορετικές μορφές ζάχαρης περιλαμβάνουν τα εξής:

• Γαλακτόζη
• Γλουκόζη
• Φρουκτόζη
• Λακτόζη
• Μαλτόζη
• Σουκρόζη

Φυσική ζάχαρη vs πρόσθετης ζάχαρης

Είναι ξεκάθαρο ότι οι περιορισμοί που συστήνουν οι ειδικοί για τη ζάχαρη δεν αφορά τα φυσικά σάκχαρα που συναντά κανείς στα φρούτα, τα λαχανικά ή σε προϊόντα ολικής άλεσης. Αυτές οι τροφές έχουν αντιοξειδωτικά, μέταλλα και ουσιώδεις για τη γενικότερη υγεία βιταμίνες. 

Αντιθέτως, τα πρόσθετα ζάχαρης αποτελούν τις λεγόμενες «κενές θερμίδες» εφόσον δεν παρέχουν θρεπτικά συστατικά. Θα βρει κανείς πρόσθετα ζάχαρης σε ψημένα τρόφιμα, γλυκά, κέτσαπ, σάλτσες σαλάτας και αναψυκτικά. Η υπερβολική πρόσληψη πρόσθετων ζάχαρης αυξάνει το ρίσκο για την εμφάνιση ουκ ολίγων ασθενειών. Μεταξύ αυτών είναι τα καρδιολογικά νοσήματα και ο διαβήτης τύπου 2. 

Υδατάνθρακες και ζάχαρη

Είναι περίπου αδύνατο να κόψει κανείς εντελώς τη ζάχαρη από τη διατροφή του αφού οι υδατάνθρακες είναι ζάχαρη. Ο οργανισμός διασπά και χωνεύει τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη (ζάχαρη) και είτε τη χρησιμοποιεί είτε αποθηκεύει στα κύτταρα για ενέργεια. Οι επίσημες διατροφικές οδηγίες στις ΗΠΑ συνιστούν ότι ένας άνθρωπος πρέπει να παίρνει ένα ποσοστό μεταξύ 45 και 65% των ημερήσιων αναγκών του σε θερμίδες από τους υδατάνθρακες. 

Τα περισσότερα αποτοξινωτικά ζάχαρης επικεντρώνονται στα πρόσθετα ζάχαρης που επηρεάζουν το σώμα με διάφορους τρόπους. Στην πραγματικότητα ένας άνθρωπος δεν κόβει τα σάκχαρα όταν παίρνει αποτοξινωτικό ζάχαρης. Εξακολουθεί να παίρνει ζάχαρη αλλά σε διαφορετική μορφή. 

Έχετε στο νου ότι δεν είναι ρεαλιστικό να σταματήσει κανείς να τρώει υδατάνθρακες και να παίρνει όλες τις θερμίδες από την πρωτεΐνη και τα λιπαρά. Θα έπρεπε να «κόψετε» τα θρεπτικά πλούσια φαγητά όπως τα φρούτα, τα γαλακτοκομικά, τα λαχανικά και τα προϊόντα ολικής άλεσης. Ακόμα και τότε, το σώμα χρησιμοποιεί τη γλυκονεογένεση (gluconeogenesis), ένα μεταβολικό μονοπάτι που παράγει γλυκόζη από μη υδατανθρακικές πηγές. 

Πως να ρυθμίσετε / υπολογίσετε την ποσότητα ζάχαρης

Ο Αμερικανικός Οργανισμός Καρδιάς (AHA) συμβουλεύει τις γυναίκες να μην καταναλώνουν περισσότερα από 25 γραμμάρια πρόσθετων ζάχαρης κάθε μέρα και τους άνδρες να μην ξεπερνούν τα 36 γραμμάρια. Συστήνεται λοιπόν κάθε άνθρωπος να τσεκάρει τις ετικέτες των τροφίμων / ροφημάτων που καταναλώνει ώστε να βεβαιώνεται πως δεν ξεπερνάει αυτά τα όρια σε πρόσληψη πρόσθετων ζάχαρης. 

1. Ελέγχει το σωματικό βάρος

Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ζάχαρης οδηγεί σε απόκτηση επιπλέον σωματικού βάρους. Τα πρόσθετα σάκχαρα έχουν αρκετές θερμίδες αλλά, στον αντίποδα, δεν προσθέτουν καμία θρεπτική αξία στη διατροφή γι' αυτό και αυξάνουν απλά τις πιθανότητες για παχυσαρκία. Το «κόψιμο» ή ο περιορισμός της ζάχαρης μειώνει την πρόσληψη θερμίδων το οποίο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την απώλεια βάρους. 

2. Μειώνει τις πιθανότητες για καρδιακό νόσημα

Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη είναι πιθανό να μειώσουν την HDL, δηλαδή την λεγόμενη «καλή» χολεστερόλη και αντιθέτως να αυξήσουν τα τριγλυκερίδια και το λίπος. Τα χαμηλά επίπεδα «καλής» χοληστερόλης (HDL) και τα υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων αποτελούν σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρδιακών νοσημάτων τα οποία αποτελούν το Νο1 αίτιο θανάτου στις ΗΠΑ! 

Γι' αυτό συστήνεται να δοκιμάσει ένας άνθρωπος να αντικαταστήσει τα ροφήματα με πρόσθετα σάκχαρα με φρέσκο καθαρό νερό. Αν μάλιστα προστεθούν και μικρά κομμάτια φρέσκων φρούτων τότε το νερό θα αποκτήσει και μια ξεχωριστή υπέροχη γεύση! Εναλλακτικές για τα ροφήματα με πρόσθετα ζάχαρης μπορούν επίσης να είναι οι φρέσκοι χυμοί ή το άπαχο γάλα. 

3. Προλαμβάνει ή ελέγχει τον διαβήτη

Δεν είναι απαραίτητο να «κόψει» εντελώς τη ζάχαρη ένας άνθρωπος που βρίσκεται σε προδιαβητικό ή διαβητικό στάδιο. Αντιθέτως ο Οργανισμός Διαβήτη στις ΗΠΑ (ADA) συστήνει τον περιορισμό πρόσθετων ζάχαρης ώστε να ρυθμιστεί / ελεγχθεί το επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι πιθανό να αυξήσουν τις πιθανότητες για εμφάνιση ασθενειών που σχετίζονται με τα μάτια, τα νεφρά και τα νεύρα. 

4. Αυξάνει τη λήψη πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά τρόφιμα

Ένας άνθρωπος είναι πιθανό να κάνει πολύ καλύτερες διατροφικές επιλογές αν αποφασίσει να «κόψει» εντελώς ή έστω να περιορίσει σημαντικά τα πρόσθετα σάκχαρα. Για παράδειγμα, αντικαθιστώντας μια ενεργειακή μπάρα με μια χούφτα μούρα (berries) παρέχονται στον οργανισμό πολύτιμα αντιοξειδωτικά, φυτικές ίνες, μεταλλικά στοιχεία και βιταμίνες. Επιλέξτε για μια ισορροπία, φρούτα, γαλακτοκομικά, καθαρή πρωτεΐνη, λαχανικά και ολικής άλεσης. Έτσι το σώμα θα λάβει όλα όσα χρειάζεται για να αυτοϊαθεί και παράλληλα να προλάβει ασθένειες και μολύνσεις. 

5. Μειώνει τις πιθανότητες για φθορά των δοντιών

Τα πρόσθετα ζάχαρης ταΐζουν τα βακτήρια στο σώμα που προκαλούν φθορά στα δόντια ή κάνουν ζημιά στο προστατευτικό στρώμα των δοντιών, δηλαδή το σμάλτο. Η φθορά των δοντιών αυξάνει τις πιθανότητες για «κουφάλες» και ασθένειες των ούλων. Σιγουρευτείτε ότι βουρτσίζετε και καθαρίζετε με νήμα (dental floss) τα δόντια τακτικά σε συνδυασμό με τη μείωση κατανάλωσης ζαχαρούχων τροφών και ποτών. 

Πιθανά μειονεκτήματα

Δεν είναι απολύτως σωστό ή ακριβές να θεωρεί ένας άνθρωπος τη ζάχαρη ως έναν εχθρό. Είναι πιθανό να υπάρξει αίσθημα στέρησης αν κάποιος την τοποθετήσει στη λίστα των «απαγορεύεται» και δεν λαμβάνει καθόλου. Δεν αποκλείεται μάλιστα, μετά από καιρό, ένας άνθρωπος να στραφεί μανιωδώς στα φαγητά που είχε κόψει για ένα διάστημα λόγω ζάχαρης. Επίσης είναι πιθανό να πέσει πολύ χαμηλά το επίπεδο σακχάρου στο αίμα. Έτσι δεν αποκλείεται να υπάρξει μια σειρά δυσάρεστων παρενεργειών μετά τον πλήρηα αποκλεισμό της ζάχαρης από τη διατροφή. Ο οργανισμός δεν θα παίρνει επαρκές «καύσιμο». 

Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα των χαμηλών επιπέδων σακχάρου στο αίμα είναι τα εξής:

• δυσκολία στη σκέψη
• κόπωση
• πονοκέφαλος
• πείνα
• ταχυκαρδία
• εφίδρωση
• δυσκολία στον ύπνο
• θολή όραση
• Μυρμήγκιασμα / μούδιασμα
• νευρικότητα

Εναλλακτικές ζάχαρης

Μια «αποτοξίνωση» από τη ζάχαρη είναι συχνά δύσκολο να ακολουθήσει κάποιος άνθρωπος μέχρι τέλους. Είναι πιθανό λοιπόν, κάποια στιγμή στη διαδρομή, να αισθανθεί πεσμένος ψυχικά και σωματικά αλλά και περιορισμό στην απόλαυση. Ωστόσο υπάρχουν και εναλλακτικές για να ακολουθήσει αντί της αποτοξίνωσης από τη ζάχαρη. 

Αλλάξτε τον τρόπο σκέψης (mindset): Είναι πιθανό να χρειαστείτε χρόνο έως ότου είστε έτοιμοι να δώσετε στον εαυτό σας την απεριορίστη άδεια να τρώει ζάχαρη όποτε θέλει. Δοκιμάστε να αλλάξετε την εστίασή σας από το «πρέπει να κόψω τη ζάχαρη» στο «θα προσπαθήσω να τρώω με συνέπεια πλήρη γεύματα και σνακ όλη τη μέρα».

Εστιάστε σε ισορροπημένα γεύματα: Σιγουρευτείτε ότι τα γεύματά σας περιέχουν υδατάνθρακες, πρωτεΐνη και λιπαρά που παρέχουν ενέργεια και ικανοποίηση. Επιτρέψτε στον εαυτό σας να απολαύσει γλυκίσματα που και που. 

Έχετε διαθέσιμο «οπλοστάσιο» σνακ: Επιλέξτε σνακ πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχά σε πρόσθετα ζάχαρης ώστε να αισθάνεστε πλήρεις και χορτάτοι για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Αλλάξτε τις σακχαρώδεις μίνι λιχουδιές / γλυκίσματα με φρούτα αν θέλετε οπωσδήποτε κάτι γλυκό. 

Δοκιμάστε την ενστικτώδη / παρορμητική τροφή: Πρόκειται για μια εναλλακτική ιδέα. Σύμφωνα με αυτή όσο περισσότερο επιτρέπετε στον εαυτό σας να τρώει ό,τι θέλει βελτιώνει τη σχέση με το φαγητό. Ωστόσο όσο περισσότερο το επιτρέπετε αυτό, να καταναλώνετε ακόμα και τις... εθιστικές τροφές όποτε θέλετε, μεσομακροπρόθεσμα πιθανότατα θα χάσετε τον εθισμό και το ενδιαφέρον. Δηλαδή υπάρχει η εναλλακτική γνώμη / πρακτική που λέει επιτρέψτε τα σακχαρώδη τρόφιμα στο φαγητό από το να τα κόψετε εντελώς που τα κάνει πιο επιθυμητά και εθιστικά. 

Τελικό συμπέρασμα

Το απόλυτο «κόψιμο» ή έστω ο περιορισμός των πρόσθετων ζάχαρης στο φαγητό έχει αρκετά οφέλη. Πιθανότατα θα οδηγήσει στην επιλογή / πρόσληψη / κατανάλωση άλλων τροφών που είναι πιο πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά. Αυτό θα έχει ως θετική συνέπεια τον περιορισμό / έλεγχο του σωματικού βάρους και τη μείωση των πιθανοτήτων για εμφάνιση συγκεκριμένων ασθενειών όπως ο διαβήτης, καρδιακά προβλήματα και παχυσαρκία.

Ωστόσο είναι πιθανό να οδηγηθείτε σε αύξηση της λαχτάρας / επιθυμίας για ζάχαρη αν κόψετε εντελώς τους υδατάνθρακες που είναι η πρωταρχική ενέργεια του σώματος. Αντιθέτως εστιάστε στον να υιοθετήσετε έναν πιο ευέλικτο τρόπο σκέψης για τη ζάχαρη. Δοκιμάστε να τρώτε γεύματα με αρκετές θερμίδες και υδατάνθρακες για να γεμίζετε «καύσιμο» το σώμα. 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το περιεχόμενο του παρόντος διαδικτυακού ιστοτόπου δεν αποτελεί και δεν μπορεί να εκληφθεί ως ιατρική συμβουλή, διάγνωση, θεραπεία ή υπόδειξη. Όλες οι πληροφορίες παρέχονται στους αναγνώστες από επαγγελματίες υγείας, αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν υπάρχει καμία πρόθεση το περιεχόμενο αυτό να υποκαταστήσει την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία.

Χώρος ζωής, σημείο φροντίδας #carespot